Όσο εσύ κοιμόσουν

Αυτό το τριήμερο είπαμε να πάμε διά-κο-πες. Διακοπές σημαίνει διακόπτω από την ροή της καθημερινότητάς μου και ανανεώνομαι από την έλλειψη προγράμματος και προσπάθειας που αυτό συνεπάγεται. Και έτσι και κάναμε, εξαφανιστήκαμε, ξεκουραστήκαμε, κοπροσκυλιάσαμε με τον χρόνο μας, ξεκινήσαμε ταινίες που μας εκνεύρισαν και τις παρατήσαμε στη μέση. Δεν μπήκαμε internet και δεν είδαμε ειδήσεις. Και παρά την ταλαιπωρία της επιστροφής (πολύ νερό κρατάει η εθνική οδός άμα βρέχει αδερφάκι μου!) γύρισα σκοπεύοντας να γράψω κάτι για το υπέροχο θαύμα που αντρώνεται κάθε μέρα που περνά μέσα στο σπίτι μας και τα χαμόγελα που μας χαρίζει χωρίς καν να το καταλάβει. Του πήραμε ας πούμε τις μινιατούρες από την ταινία Αυτοκίνητα, με την οποία έχει πωρωθεί τον τελευταίο καιρό, και γύρισε σοβαρός – σοβαρός να πει στην καλή μου «Ευχαριστώ μαμά μου, ήταν πολύ ωραία έκπλησση!» Πώς να μην λιώσεις;

Βέβαια, μια είδηση κατάφερε και μας συνάντησε. «Πνίγηκαν λέει έξι» μας ανακοινώνεται. Πρώτη απορία: στην Ελλάδα; Αφού έχει να φυσήξει μια βδομάδα, έχει αράξει το σύννεφο από πάνω μας και βρέχει μελαγχολικά και αταίριαστα. «Ναι, ναι, κάπου στην Αρκαδία, στην Τρίπολη, κάπου εκεί.» «Ρε μάνα, η Τρίπολη δεν έχει θάλασσα, το θυμάσαι έτσι;» ο εύκολος σαρκασμός του μες-τα-πράγματα Αθηναίου, «Όχι στη θάλασσα, σε ποτάμι» και παγωμάρα. Γιατί όταν έχεις μόλις κουβεντιάσει τι νερό έριξε την τελευταία εβδομάδα έρχεται μια εικόνα του τι θα κατεβάζουν οι ποταμοί και πώς θα είναι τα πράγματα αμέσως μετά από τόσες μέρες βροχή.

Τι κολοσσιαίο έλλειμμα γνώσης κουβαλάμε πια τα παιδιά της πόλης για να θεωρούμε φυσιολογικό ένα χείμαρρο λάσπης και να εμπιστευόμαστε τις ζωές μας σε αυτόν; Και μάλιστα για διασκέδαση και ούτε καν για ανάγκη;

Χωρίς να γνωρίζω λεπτομέρειες για τα γεγονότα, το βέβαιο είναι ότι οι άνθρωποι που έφυγαν στον ποταμό Λούσιο μπήκαν στην περιπέτεια με την εμπιστοσύνη του ανίδεου στον συνάνθρωπό του, ότι δεν θα πάρει το ρίσκο παίζοντας με την ζωή του διπλανού του. Διαψεύστηκαν τραγικά. Και όποιοι κι αν βρεθούν να φταίνε για αυτή την ιστορία, το θέμα δεν είναι ποινικό, θεσμικό ή οτιδήποτε άλλο. Είναι θέμα κοινωνικό: έχουμε ευθύνη ο ένας απέναντι στον άλλο να κάνουμε ό,τι κάνουμε σωστά.

Παρένθεση εδώ, γιατί το πρωί στο γυαλί της ΝΕΤ είναι η αδελφή μιας από τους αγνοούμενους, σοβαρή, αξιοπρεπής, άυπνη κι απελπισμένη. Και φοράει μαύρα και σκέφτεσαι για λίγο «Μα είναι αγνοούμενη ακόμα η αδελφή της, γιατί δεν διατηρεί κάποιες ελπίδες, γιατί έβαλε κιόλας μαύρα;» και κοιτάς τα μάτια της και συνειδητοποιείς πόσο κούφια λέξη είναι το αγνοούμενος, πόσο ψεύτικη, και πόσο θορυβώδης: αντηχεί σαν τενεκές άδειος. Μια προσπάθεια να κρύψουμε ένα σπιτικό που ξεκοιλιάστηκε από τον δικό του προσωπικό σεισμό ρίχνοντας από πάνω ένα εμπριμέ σεντόνι.

Το θέμα λοιπόν είναι κοινωνικό, θέμα νοοτροπίας αν θέλετε. Και το θέμα είναι ότι κάθε μέρα μένουμε ζωντανοί εμπιστευόμενοι ο ένας την ζωή του στον άλλο. Μπαίνω στο αυτοκίνητο το πρωί και πάω το παιδί μου στο σχολείο οδηγώντας στην δεξιά πλευρά του δρόμου και εμπιστεύομαι όσους είναι στο αντίθετο ρεύμα ότι θα μείνουν σε αυτό (έχω και το νου μου βέβαια, γιατί στην Ελλάδα οδηγούμε όχι στην Φινλανδία). Μπαίνω στο μετρό και εμπιστεύομαι τους ανθρώπους του ότι έχουν κάνει την συντήρηση που πρέπει στους συρμούς και στα συστήματά του. Κλείνουν οι πόρτες του τραίνου κι εμπιστεύομαι με την ίδια μου την ζωή τον άγνωστό μου οδηγό ότι θα με πάει στον προορισμό μου. Πίνω νερό και υποθέτω ότι δεν είναι δηλητηριασμένο. Βάζω το λάπτοπ στην πρίζα και θεωρώ ότι δεν θα έχει τέτοια τάση που θα με πετάξει.

Κάθε κίνηση που έχω κάνει από το πρωί, την έχω κάνει στα πλαίσια μιας κοινωνίας. Ο μόνος λόγος για τον οποίο οι κινήσεις μου κι εγώ ο ίδιος μαζί τους δεν πήγαμε κατά διαόλου είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που έκαναν τις δικές τους κινήσεις με υπευθυνότητα. Με συνείδηση συνύπαρξης. Με την συνειδητοποίηση ότι όλοι είμαστε βουτηγμένοι μέσα σε αυτή την σούπα από σκατά που λέγεται «Η Ζωή στον 21ο αιώνα» παρέα. Κι ότι δεν υπάρχει περιθώριο, δεν υπάρχουν τείχη που να μπορείς να χτίσεις και να βρεθείς εντελώς ασφαλής πίσω τους.

Θέλετε να μιλήσουμε για συνολική ευθύνη;

Κάποιοι είχαν κλείσει την εκδρομή τους για το τριήμερο και ήθελαν να κάνουν ό,τι είχαν σχεδιάσει ανεξάρτητα των εξωτερικών δεδομένων. Αυτό το τελευταίο ήταν ανοησία, αλλά δικαιολογείται γιατί έφτασαν εκεί πιεσμένοι και ανυπόμονοι: προϊστάμενοι / πελάτες / γκόμενες / γονείς / τραπεζίτες δεν έκαναν την «δουλειά» τους όπως έπρεπε και τους έδωσαν να καταλάβουν ότι δεν έχουν άλλη ευκαιρία να περάσουν τέτοιο τριήμερο. It’s a do or die world αυτός που ζούμε. Θέλουν την εκδρομή και την θέλουν όπως σχεδιάστηκε τώρα αμέσως, δεν υπάρχει τριήμερο για χάσιμο. Ενδεχομένως μάλιστα την απαιτούν και τώρα αμέσως γιατί πλήρωσαν όσα πλήρωσαν για αυτήν.

Και μετά κάποιοι που είχαν αναλάβει να οδηγήσουν αυτούς τους ανθρώπους δεν είδαν το πρόβλημα. Δεν θεώρησαν ότι αξίζει να ακυρώσουν κάποια δραστηριότητα. Δεν έκαναν την δουλειά τους όπως έπρεπε, αλλά σκέφτηκαν ένα «δεν γαμιέται, θα την βολέψουμε». Αλλά δεν έγινε έτσι. Ρίσκαραν ανθρώπινες ζωές και η μπίλια πήγε κι έκατσε στο ζερό.

Και μετά το θέμα έγινε πρώτη είδηση και θα μείνει πρώτη μέχρι την επόμενη καταστροφή. Και συζητάμε για αυτό, και θα συζητήσουμε λίγες μέρες ακόμα. Και θα το ξεχάσουμε εκτός κι αν είχαμε άνθρωπό μας μπλεγμένο στην ιστορία, εκτός κι αν μένουμε κοντά στο συγκεκριμένο ποτάμι.

Συγνώμη, λέω ασυναρτησίες και το ξέρω, αλλά το σίγουρο είναι ότι είμαστε αλυσίδα, είτε το αναγνωρίζουμε είτε όχι. Και το παιχνίδι που παίζουμε κερδίζεται με σιγουριά μόνο όταν το κερδίζουμε παρέα και όχι ο καθένας για τα μούτρα του. Κάνουμε αυτά που πρέπει, όσο καλύτερα μπορούμε, όχι μόνο για χατίρι μας αλλά για την κοινωνία μας ολόκληρη. Όσο μικρά κι αν είναι.

Και προσπαθούμε εμπιστευόμενοι ο ένας τον άλλο. Δεν υπάρχει εναλλακτική στην πραγματικότητα, εκτός αν αποφασίσουμε όλοι ότι ξεκινάμε και ασκητεύουμε. Χλωμό, σωστά;

Κι έλεγα ότι μόνο αυτό θα είχε συμβεί όσο κάναμε διακοπές, αλλά μετά μπαίνω στο Internet και είναι ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα, γιατί η Αμαλία έφυγε. Και μένω βουβός. Ελπίζω να βρω πράγματα να πω για αυτό την πρώτη Ιουνίου. Όπως όλοι μας, σωστά; Ημέρα Αμαλίας. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που ξεκίνησαν το blog τους έχοντας πολύ σοβαρούς λόγους για αυτό.

Μην ξεχνιόμαστε: Αμαλία Καλυβινού 1977-2007